دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش6شماره 13- بهار 9220130321واژههای کلیدی: نقش- زنان مسلمان- جنگ- حکومت امام علی1نقش زنان در جنگهای عصر حکومت امام علی34422164FAJournal Article20170206ssچکیده:عصر حکومت امیرالمؤمنین علی1 بیتردید از دورههای برجسته تاریخ اسلام و تشیع محسوب میشود. این عصر را میتوان به لحاظ سیاستها و فعالیتهای امام علی1، عصر احیای فرهنگ قرآنی و سنت نبوی، رفع تبعیض و اجرای عدالت اجتماعی نام نهاد. (فلاحزاده و دیگران، 1389ش، ص42) این دوره شاهد سه جنگ بزرگ داخلی بود که میتوان وقوع آنها را ناشی از کجرویهای پیشین جامعه دانست؛ و زنان نیز به نوعی در این جنگها به ایفای نقش پرداختند. هدف اصلی نوشتار حاضر، بررسی نقش زنان در جنگهای این دوره است. این مقاله در پی بررسی نقش و جایگاه زنان مسلمان در جنگهای عصر علوی، به بیان انگیزه و نقش عایشه در فرماندهی و لشگرکشی بر علیه امیرالمؤمنین1، نقش زنی چون صفیه بنت حارث که بستگانش در جنگ بدر، احد و جمل، به دست امیرالمؤمنین1 کشته شدند، تلاش و کوشش زنانی مؤمنه در هدایت و پیشگیری از وقوع جنگ، خطابههای آتشین بانوان در جنگها، تهییج مجاهدین و تحقیر دشمن و بالاخره زندان، اسارت و شهادت زنانی چند در راه دفاع از ولایت، پرداخته خواهد شد.دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش6شماره 13- بهار 9220130321واژههای کلیدی: امام صادق1، نقش امام، علم، طبیعیات، علوم طبیعینقش امام صادق1 در علوم طبیعی457422165FAJournal Article20170206
چکیده: وجود تفکری که ائمه اطهار1 را تنها، رهبران معنوی و یا امامان هدایت و راهنمایی میپندارد، با گزارشهای تاریخی موجود و واقعیت تاریخی مطابقت نداشته و با بررسی سیره علمی ائمه به ویژه امام صادق1 میتوان به جنبه دیگری از فعالیتهای ایشان که در جامعه اسلامی نمود و بروز زیادی داشته دست یافت.وجود انبوه فراوانی از روایات و گزارههای علمی و حتی کتابها منسوب به ایشان یا شاگردانش دلالت زیادی بر مدعای ما دارد. حضور اصحاب و شاگردان کثیری از فرق و مذاهب مختلف به ویژه بزرگان اهل سنت در مکتب علمی آن حضرت، دلیلی دیگر میباشد. از طرفی ورود آثار ملل گوناگون در عصر و زمان امام سبب شد، تا جامعه اسلامی با چالش عظیم علمی و انبوه سوالات و شبهات روبرو گردد. همچنین با باز شدن پای علوم طبیعی در میان مسلمانان، امام صادق1 به بیان، آموزش و تدریس علوم مختلف به ویژه علوم طبیعی پرداخته و مسلمانان و دانشاندوزان علم را در هر نقطه و با هر گرایش و مذهب در رشته طبیعیات تربیت و به درجات علمی والا رساند. این تلاشهای صورت گرفته را در قالب چند بخش و تحت عنوان علوم طبیعی با زیر مجموعههای طب، نجوم، شیمی و سایر علوم دنبال میکنیم.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش6شماره 13- بهار 9220130321ssسیره و اقدامات خلفای عباسی عصر اول در مورد حج7311022166FAJournal Article20170206
چکیده:مراسم حج از جمله مراسمی است که در اسلام اهمیت بسیاری دارد، اسلام آنرا سازماندهی نهایی نمود و احکام و دستورات ویژهای برای آن در مقام اجرا قرار داده است. مسلمانان چه در زمان رسول خدا3 و چه پس از آن اهتمام ویژهای به آن داشتهاند. و بر این اساس حج در دوره خلفای پس از پیامبر وهمچنین در عصر امویان هم همواره مورد توجه بوده است در دوره عباسیان توجه و عنایت ویژه ای به حج وجود داشته است. خلفای عباسی خودشان بارها به سفر آمده بودند و از نزدیک شاهد حجگزاری مردم و مشکلات حجاج بودند و سعی بر رفع آنها داشتند. همچنین عباسیان به تحول و توسعه و تعمیر راههای مواصلاتی، تامین آب شرب حجاج و وسعت ابنیه و مساجد و مکه و تعیین امیرالحاج مبادرت میورزیدند. این اقدامات همگی در راستای افزایش اعتبار ومشروعیت خلفا در بین مسلمانان صورت میگرفته است.
<br clear="all" />
[1]کارشناسی ارشد تاریخ اسلام دانشگاه باقرالعلوم1دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش6شماره 13- بهار 9220130321واژههای کلیدی: مکه، حج، صفویه، عثمانیحجگزاری ایرانیان در دوره ضعف و زوال صفویان11113022167FAJournal Article20170206چکیده:در دوره صفویه، سرزمین مکه تحت سیطره عثمانیان سنی مذهب بود و ایرانیان شیعی برآن تسلطی نداشتند؛ ایرانیان هر ساله برای رفتن به حجاز و انجام این فریضه دینی، باید از قلمرو عثمانی عبور کرده،تا به سرزمین وحی برسند؛ دولت عثمانی و اختلاف آن با دولت صفوی، حج را به عرصه اختلافات شیعه و سنی تبدیل کرده بود. انجام حج توسط ایرانیان شیعی، همواره با دشواریهایی مواجه بوده و مواقعی از سوی دولتین محدود و یا ممنوع میشد. هدف این مقاله بررسی کم و کیف فریضه حج در پرتو مناسبات ایران و عثمانی، در دوره ضعف و زوال حکومت صفویه است.دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش6شماره 13- بهار 9220130321ssتاریخ اجتماعی شیعیان ایران در دوره تیموریان با تأکید بر آداب و رسوم مذهبی13115622168FAJournal Article20170206
چکیده:تاریخ اجتماعی به عنوان شاخهای نو از مطالعات تاریخی و نوعی فهم از تاریخ در مقام تحلیل و تبیین حوادث به گرایشهای فکری و ویژگیهای اخلاقی و سبک و سیاق زندگی عامه به عنوان یک عامل اثرگذار بر روند حوادث تکیه میکند. این مقاله با تکیه بر آداب و رسوم به عنوان یکی از مؤلفههای مهم تاریخ اجتماعی بر آن است تا با ارائه گزارش از زندگی اجتماعی شیعیان در قلمرو تیموریان که از جهت مکانی شامل تمامی مناطقی که تیموریان بر آن تسلط داشتند و از جهت زمانی در قرن نهم و کمی قبل و بعد از آن میباشد نقش شیعیان را در تحولات تاریخی مهمی همچون روی کار آمدن صفویه و رسمی شدن مذهب تشیع در سرتاسر ایران از آن جهت که نیازمند بستر مناسب اجتماعی در ایران میباشد نشان دهد. بنابر این پرسش اصلی این تحقیق عبارت است از اینکه آداب و رسوم مذهبی شیعیان در دوره تیموریان چگونه بوده است؟ برای دست یافتن به پاسخ این پرسش از روش سندپژوهی بهره گرفته شده است و با استفاده از تکنیکهای متعارف تاریخپژوهی و استخراج دادهها و سنجش آنها بهره گرفته شد. اجرای آزادانه آداب و رسوم اجتماعی و مذهبی توسط شیعیان و گسترش نمادهای تشیع در دوره تیموریان حکایت از پویایی و قدرت اجتماعی شیعیان در ایران دارد.ازسوی دیگر ادبیات مذهبی شیعیان در این دوره به طور قابل ملاحظهای رشد کرد به گونهای که ادیبان و شاعران پارسیگوی شیعی مذهب و حتّی غیر شیعی در گسترش مضامین شیعی نقش ایفا نمودند.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش6شماره 13- بهار 9220130321ssکاربرد مطالعات تطبیقی در تاریخ13115622169FAJournal Article20170206