دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssمنابع و مبانی الگوی مدیریت سیاسی امام خمینی(ره)12422176FAJournal Article20170206این نوشتار در پی بررسیاینسؤالاستکهالگویمدیریتسیاسیامامخمینی«ره» وابستهومنبعثازچهپارامترهاییبودهوهدفغاییآندرچهچیزیتجلیمی یابد؟درپاسخاینفرضیهارائهشدهکهالگویمدیریتسیاسیامامخمینی«ره» باتوجهبهمنابعومبانیازنوعمدیریتسیاسیمتعالیهمیباشد.دستاوردهایایننوشتارتحتلوایرهیافتهایحقیقیموردنظرکهعبارتنداز: منابع(قرآن - عقل - تجربهبشری - شهود) ومبانی (هستیشناسی - معرفتشناسی - انسانشناسی - جامعهشناختی) میباشد.
مدیریتمتعالیهامامخمینی«ره» منبعثازاینالگوهاوآیتمهاییمیباشدکهباتلفیقوتعاطیمتعادلگرایانهومنحصربهفرد،حوزةهرکدامازرهیافتهایجدیدرابهمنصةظهوروبروزرساندهکهثمرةآنوهدفغاییوولاییآنبهحکمتمتعالیهمتصلمیشودودراینراهازتمامظرفیتهایموجودبالقوهوبالافعلنهفتهدرچارچوبهایفوقبرایپیشبرداهدافحقیقیخودکهتحتلوایمنابعومبانیفوقالذکرمیباشداستفادهکردهوالگویمدیریتینوینیرابهعرصةسیاسی،اجتماعی،اقتصادیوفرهنگیبهدنیاعرضهکرد. ایشانبرایرسیدنبهاینهدفوالاوارزشمندنظامیرامبتنیبردوآیتمکارآمدوروزآمدکهدرعرصةسیاسیواقتصادیوفرهنگیتمامزیرساختهای یکمدیریتمدرنهمراهباسنتگراییراباخودجمعکردهاستتحتلواییجمهوریاسلامیبعنواننمونهبهجهانعرضهکرد.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssمقایسه سیستم روحانیت بعد از مشروطه بابعد از انقلاب اسلامی ایران12522177FAJournal Article20170206چکیده
روحانیت به عنوان یکی از زیر سیستمهای(sab system) اجتماعی ایران در تعامل با محیط خارجی علاوه بر تاثیرگذاری از آن متاثر نیز میباشد. در این میان حرکت سیاسی- اجتماعی مشروطه و انقلاب اسلامی و نقش تاثیرگذار روحانیت در آن دو، پرسش از نتایج آن بر ساختار و کارکردهای روحانیت را در ذهن میپروراند؛ سوالی که پاسخ به آن بهرههای فراوانی را در پیش بینی تحولات آتی روابط روحانیت و نظام سیاسی در اختیار محققین جامعه شناسی سیاسی قرار میدهد. روحانیت با شکست مشروطه تلاش نمود تا به ساختار پراکنده خویش وحدت بخشد و با انتقال مرجعیت به ایران خود را به مرکز تحولات نزدیکتر نماید. از نظر کارکردی نیز شاهد تقلیل در کارکردهای روحانیت هستیم. در حالی که با وقوع انقلاب اسلامی ساختار اقتداری و سازمانی روحانیت دچار تحول عظیمی شده و کارکردهایش گستردهتر گردیده است.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssجایگاه فقه المصلحه در فقه سیاسی امام خمینی(ره)11522178FAJournal Article20170206چکیده
تداوم حرکت فقه در مسیر جوامعی که در طول تاریخ همواره تغییر و تحول یافته اند، مسئله ای است که از دیرباز ذهن اندیشمندان اسلامی را به خود مشغول داشته است. خصوصا اگر یک مکتب فقهی ادعای ورود در عرصه مسائل اجتماعی و سیاسی را داشته باشد و به تعبیر دیگر خواهان مدیریت جامعه در سطح کلان آن باشد. بالطبع چنین نظام فقهی می بایست از انعطاف پذیری بالایی برخوردار باشد تا بتواند پاسخ گوی تغییرات و نیاز های روزمره جامعه خویش باشد. و در عین حال از اصول بنیادینش عقب نشینی نکرده و از مسیرش منحرف نگردد. این امر نیازمند امکانات درون فقهی است که بتواند فروع را در شرایط لازم بر اساس اصول تغییر دهد تا فقه بتواند جامعه را در سطح کلان آن مدیریت کند. ادعای این مقاله آن است که نظام فقهی حضرت امام(ره) از چنین توانایی و امکانی برخوردار است و یکی از این امکانات، فقه المصلحة است که در فقه سیاسی امام خمینی(ره) از جایگاه ویژه ای برخوردار است و پژوهش حاضر بر آن است تا اثبات نماید که فقه المصلحة نه تنها مولود تنگناهای سیاسی پس از انقلاب نیست بلکه از ریشه دارترین مباحث در فقه سیاسی امام(ره) است که رد پای آن را می توان در آثار اولیه ایشان نیز به وضوح یافت.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssتشکیک صدرایی در صفات اخلاقی13522179FAJournal Article20170206
چکیده
فلسفه صدرایی یا حکمت متعالیه با مبنا قرار دادن عقل در کنار نقل و نقل در کنار عقل می تواند در تبیین مسایل مختلف اسلامی ورود پیدا کند و پایه های نظری و کاربردی علوم تجربی و علوم دیگر را استحکام بخشد.
نظریه ی وحدت تشکیکی وجود، که به اختصار به «تشکیک وجود» معروف شده، یکی از بحث های مهم و در عین حال دشوار حکمت متعالیه به شمار می آید می تواند مبنای تحول بسیاری از نظریات در علوم را رقم بزند. میتوان اصل تشکیک را که یکی از اصول مهم فلسفه صدرایی بشمار می آید ، به علم اخلاق خواهیم برد و صفات اخلاقی را با این نگرش صدرایی بازخوانی خواهیم کرد.
با این فرض ، همانطورکهبااثبات «جسمانیةالحدوثوروحانیةالبقاء»بودنروحونیز «حرکتجوهرى»درحکمتمتعالیهصدرایىبسیارىازمسائلفلسفهنظرىدگرگونشده،بسیارىازمسائلاخلاقىنیزدگرگون خواهند شد . مقامات وجودی نفس تاثیر پذیری مستقیمی از صفات رذیله و یا صفات حسنه اخلاقی دارند ، نفس برای ارتقاء رتبه به مقامات و درجات بالاتر و در مسیر استکمالی - اشتدادی ، از صفات اخلاقی کسب فیض فیض می کند و حرکت جوهری نفس در رتبه بالاتر از نباتی به کسب مقامات وجودی – اخلاقی وابستگی آشکاری دارد . در این حرکت استکمالی – اشتدادی ، صفات اخلاقی به مثابه وجودهای تشکیک پذیری هستند که رتبه ی نفس را تعین می بخشند.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssضرورت حکومت دینی از منظر آیت الله جوادی آملی و آیت الله مصباح یزدی12622180FAJournal Article20170206چکیده
حکومت دینی به عنوان مدلی برای اداره امور جامعه انسانی برای نیل به سعادت واقعی از دیر باز مورد بحث ها و چالش های جدی قرار گرفته است. مخالفان جدی این نظریه سکولارها هستند که معتقد به جدایی دین از سیاست بوده و به دلایل مختلف تشکیل حکومتی بر مبنای دین را انکار می کنند.اما اندیشمندان مسلمان به لحاظ مبانی متقن و منطقی این نوع حکومت،همواره در طول تاریخ به دفاع از آن پرداخته اند.باور ما این است که بهترین نوع حکومت، حکومتی است که بر مبنای دین اسلام تشکیل شده باشد چرا که در حکومت دینی کاملترین قانون یعنی دین اسلام اجرا و به وسیله کاملترین انسانها یعنی معصومین اداره می شود و هدف والای آن رساندن قافله بشریت به جایگاه اصلی خود یعنی خلیفه اللهی است. بنابراین چنین حکومتی به عنوان بهترین مدل حکومت قابل دفاع می باشد. با توجه به احکام این قانون (دین اسلام) ،روشن می شود که اجرای کامل و دقیق آنها بدون تشکیل حکومت امکان پذیر نمی باشد. بنابراین ضرورت حکومت دینی به عنوان پشتوانه اجرای کاملترین قانون اثبات می شود. این نوشتار کوششی است در جهت اثبات ضرورت حکومت دینی از دیدگاه دو اندیشمند اسلامی، آیت الله جوادی آملی و آیت الله مصباح یزدی(حفظهما علیه )که پس از تبیین مقدمات بحث با ادله عقلی و نقلی به هدف مورد نظر خواهیم رسید.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssکاشفیت علم نسبت به موجودات عینی12122181FAJournal Article20170206چکیده
مسأله شناخت و ارزیابی اعتبار آن، یکی از مباحث اساسی معرفتشناسی است و سرآغاز همه علوم میباشد. شناخت هستی و احوالات آن، فرع بر اعتقاد به امکان شناخت و صحت عملکرد ذهن و واقعنمایی یافتههای آن میباشد. فلاسفه اسلامی معتقدند که وقتی انسان به اشیای خارجی علم پیدا میکند، ماهیّتی عین همان ماهیّت خارجی در ذهن موجود میشود و فرق این دو ماهیّت به این است که یکی به وجود ذهنی موجود شده است و دیگری به وجود خارجی موجود بوده است که وجود صورتهای اشیاء خارجی در ذهن را «وجود ذهنی» اشیاء میگویند.
فلاسفه حکمت متعالیه نیز درباره حقیقت علم و آگاهی نسبت به اشیاء خارجی، به بحث و گفتگو پرداختهاند. عدهای گفتهاند که نسبت علم به موجودات عینی، همان حصول ماهیت شیء خارجی در ذهن است؛ صورت ذهنی ما، ظهور ماهیت و ذات شیء خارجی است. البته در مقابل این دیدگاه، اقوال دیگری مثل قول به شبح و اضافه نیز وجود دارد.
ملاصدرا به اصالت وجود و اعتباریت ماهیت قائل است و طبق این دیدگاه، حقیقت انطباق به این همانی و وحدت تشکیکیِ عینیِ وجودِ برترِ ماهیت و وجود خاص آن بازمیگردد. در اصطلاح، سلسله تشکیکی وجود، هر مرتبه کاملتری بر مرتبه ناقصتر، منطبق است؛ یعنی نحوه وجود کامل است که انطباق بر ناقص را ایجاب میکند.
به نظر حکماى اسلامى مسئله حکایتگرى و انکشاف علم نسبت به معلوم و تطابق میان آندو متکى بر اتحاد ذاتى و ماهوى است؛زیرا بىشک وجود خارجى با وجود ذهنى مغایرت دارد و هیچکس نمىگوید در هنگام علم موجود خارجى به ذهن منتقل و نزد او حاضر مىگردد. بلکه بىگمان وجودى دیگر و مستقل است.حکماى اسلامى از طریق اتحاد ماهوى میان وجود ذهنى و وجود خارجى فاصله میان ذهن و خارج را برداشته و کاشفیت و حکایتگرى و انطباق را حلّ کردهاند.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssمعتزله و روابط آن با خلافت عباسی در عهده اول (132-232ﻫ)11722182FAJournal Article20170206
چکیده
فرقه معتزله یکی از مهمترین مذاهب کلامی اسلام بود این فرقه در متن پر غوغای تحولات نیمه دوم قرن اول هجری، توسط واصل بن عطا بنیانگذار آن در بصره بوجود آمد و رشد کرد این فرقه نقش مهمی در تحولات علمی، فقهی، سیاسی و کلامی و ... داشته است با توجه به این که در اواخر دوره اموی ظهور کرد چون در این موقع بنی امیه سرگرم خلافت بودند لذا مانع تبلیغاتشان نشدند اما همین که عباسیان روی کار آمدند و سیل آراء و نظرات بیگانگان در عالم اسلامی سرازیر، و شرک و الحاد، کفر و زندقه شایع شد گروهی باید به مقابله با آنها می پرداخت که عقل را حجت دانسته و به روش استدلال عقلی آگاه باشند لذا دستگاه خلافت عباسی برای حفظموقعیت سیاسی خود چاره را در این منحصر دید که از معتزله حمایت کند زیرا آنها قدرت جدلی بسیار قوی داشتند و برای مخالفان مذهب اسلام حربه ای قوی بودند آنها نیز این رسالت را بر دوش گرفتند و به خوبی از عقاید اسلامی دفاع کرده و شبهات مخالفان را پاسخ دادند و گروه بسیاری را به آیین اسلام رهنمون کردند این نوشتار سعی دارد فرقه معتزله و روابط آن با خلافت عباسی در عهد اول ( 132 ـ 232 هـ ) را مورد بررسی قرار دهد.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssساز و کار دینی کردن علـوم92622255FAJournal Article20170219<span class="fontstyle0">چکیـده<br /></span><span class="fontstyle1">علم دینی، ترکیب و تلفیقی است که هویت هر یک از عناصر آن باقی است و هدف آن، از<br />یک سو، اثر بخشی دین در ساختار و محتوای علم است و از سوی دیگر، جهتدهی به<br />اهداف علوم مورد نظر است. حاصل این ترکیب، تشکیل حقیقتی جدید است که هویت<br />علمی خود را محفوظ داشته و در مقام داوری تن به آزمون تجربه میدهد و از سویی،<br />دارای زیرساختهای دینی و محتوایی همساز با دین است. این دیدگاه با اندیشههای<br />مابعد اثباتگرا سازگار است و در هویت ابطال گزارهها و قوانین علمی، پیشفرضهای<br />دین آن آسیب نخواهد دید.<br />پس از فهم امکان تحقق علم دینی، باید الگو و ساز و کاری برای تحقق این هویت جدید<br />ارائه کرد. صرف پالایش و پیرایش علوم از ملزومات سکولار و یا عرضه علوم بر کتاب و<br />سنت و توهم سرهسازی و یا حتی استخراج علوم با روش وحیانی، ادعای امکان علم دینی<br />را محقق نمیکند. ما بر این باوریم که علم دینی، هویتی تولیدی است و مراحل شکلگیری<br />آن پس از دینشناسی، فرضیهسازی، به وادی تأیید یا ابطال تجربی قدم مینهد و دین<br />به عنوان منبع الهام در فرضیهها و نیز زیرساختها و پیشفرضها، هویتی جدید را شکل<br />میدهد و در این فرایند جهتبخشی کاربردی و ارائه الگوهای علم مطابق با نیاز و اهداف<br />دیندارن بوده و سبب توسعه هر چه بیشتر علوم است.<br /></span>دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssدیدگاه مکتب تفک ّ یک در تجر ّ د یا مادیت نفس274622256FAJournal Article20170219<span class="fontstyle0">چکیـده</span>
<span class="fontstyle1">تجرد نفس که از مسائل مسلم نزد فلاسفه اسلامی میباشد، از سوی مکتب تفکیک به</span>
<span class="fontstyle1">چالش کشیده شده است و بر اثبات مدعای خود ادله عقلی و نقلی ارائه نموده و با استناد</span>
<span class="fontstyle1">به آنها تجرد نفس را مخدوش نمودهاند. نگارنده در پژوهش حاضر، ادله اهل تفکیک را</span>
<span class="fontstyle1">در جهت مادیت نفس آورده است؛ اما به نظر میرسد که با توجه به برخی ادله و روایات،</span>
<br /><span class="fontstyle1">این مسئله، جای تأمل، دقت و باریکبینی بیشتری دارد.<br /></span>دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssبراهین اثبات وجود خدا در کلام امام هشتمین476822257FAJournal Article20170219<span class="fontstyle0">چکیـده</span>
<span class="fontstyle1">عصر امام رضا </span><span class="fontstyle3"></span><span class="fontstyle1">دوران تشتت آراء و شکلگیری نحلههای مختلف فکری و عقیدتی</span>
<span class="fontstyle1">است. تعاملات وسیع عباسیان با سایر دول، ترجمه متون علمی یونان و فضای نسبتاً باز</span>
<span class="fontstyle1">سیاسی، زمینۀ آشنایی مسلمانان با افکار گوناگون را فراهم نموده است. در این میان،</span>
<span class="fontstyle1">جلسات بحث پیرامون مسائل عقیدتی، اهمیتی خاص دراد؛ بنابراین، امام رضا </span><span class="fontstyle3"></span><span class="fontstyle1">با حضور</span>
<span class="fontstyle1">در مجالس، به احتجاج با سران دیگر ادیان و رهبران مکاتب پرداخته و از این راه به بیان</span>
<span class="fontstyle1">معارف ناب اسلام میپردازد. تبیین استدلالهای متعدد در زمینه اثبات وجود حضرت حق،</span>
<span class="fontstyle1">از مهمترین مناظرههای امام رضا </span><span class="fontstyle4">–</span><span class="fontstyle1">علیه السلام- است که این مقاله به آن اختصاص</span>
<span class="fontstyle1">یافته است. همچنین راه فطرت، معقولیت، برهان نظم، حدوث و حرکت از دیدگاه ایشان</span>
<br /><span class="fontstyle1">بررسی شده است.<br /></span>دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssوضعیت علمی قم درعصرصفویه697822258FAJournal Article20170219<span class="fontstyle0">چکیـده<br /></span><span class="fontstyle1">با ظهور دولت صفویه و گسترش آیین شیعه در ایران، شرایط مناسبی برای فعالیت<br />شیعیان پدید آمد. شهر قم نیز به خاطر سابقهای دیرین که در حمایت از تشیع داشت و<br />اینکه اهالی این شهر از زمان قدیم به پیروی از اهل بیت پیامبر(ص) مشهور بودند، در این<br />زمان موقعیتی ممتاز یافت. تلاش علمای نامدار و توجه ویژه بزرگان دولت صفوی برای<br />گسترش علم و دانش در این شهر باعث رشد و شکوفایی محیط علمی قم شد.<br /></span>دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssعصر محنت799022259FAJournal Article20170219<span class="fontstyle0">چکیـده<br /></span><span class="fontstyle1">عصر محنت قرآن که در نیمه نخست قرن سوم هجری روی داد، اگر چه از لحاظ زمانی<br />ً کوتاه بود؛ ولی اجرای آن کاملا برای حکومت وقت دارای اهمیت بسیاری بود و در طول<br />حکومت سه تن از خلفای عباسی تا سال 232ه. ق ادامه یافت.<br />مأمون بنا به دلایل عمدتاً سیاسی به معتزله گرایش یافت و با پذیرفتن عقیده حدوث<br />قرآن، دورهای در تاریخ اسلام آغاز شد که به عصر محنت قرآن معروف شده است. وی<br />در سال 218ه. ق طی نامهای دستور امتحان قشری را صادر نمود که پایگاه خاصی در<br />جامعه داشتند و از قدرت و نفوذ بسیاری در میان مردم برخوردار بودند. به دنبال آن،<br />دستگاهی برای تفتیش عقاید مخالفان رسمی حکومت به وجود آمد. در این دوره، معتزله<br />با حمایت دستگاه خلافت به قدرت چشمگیری دست یافتند و بر آن شدند که عقایدشان<br />را به دیگران تحمیل نمایند.<br /></span>دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssاسکولاستیک9110722260FAJournal Article20170219<span class="fontstyle0">چکیـده<br /></span><span class="fontstyle1">اسکولاستیک، مدارسی بودند که از دل کلیسای مسیحی بیرون آمدند تا در راستای<br />خواستههای آن گام بردارد. از آنجا که قرون وسطای غرب، دوران تسلط بیچون و چرای<br />کلیساست؛ پس اداره امور مختلف نیز با کلیسا بود. راهاندازی این مدارس نیز با اهدافی<br />مشخص برای کلیسا صورت گرفت. مدارس اسکولاستیک که به مکتب خاصی تبدیل شد،<br />از آن جهت مهم است که به مرور در مسیری غیر از آنچه کلیسا انتظار داشت، قرار گرفت<br />و در واقع، شاید بتوان گفت، در کنار دیگر عوامل (جنگهای صلیبی، برخورد با تمدن<br />اسلام و غیره) به نوعی باعث روشنگری شد و در رنسانس مؤثر افتاد. در این مقاله، علل<br />پیدایی و برخی ویژگیهای اسکولاستیک و نیز نام چند تن از اندیشمندان این مکتب و در<br />نهایت، انحطاط فلسفه مدرسی (اسکولاستیک) مورد بررسی قرار خواهد گرفت.<br /></span>دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssحقوق بشر از دیدگاه اسلام10812422261FAJournal Article20170219<span class="fontstyle0">چکیـده<br /></span><span class="fontstyle1">آنچه در این مقاله به آن اشاره شده، نگاهی کلی به بحث حقوق بشر از دیدگاه اسلام است<br />و اینکه اسلام تا چه اندازه به این مسئله مهم توجه نموده است. ابتدا به این نکته اشاره<br />شده که مبنای حق و همه احکام دیگر از دیدگاه اسلام، رسیدن به قرب و وصول به بحر<br />بیکران الهی است که به مقدمهای نیاز دارد و آن اینکه انسان ابتدا به قله کمال انسانی<br />صعود نماید. پس از آن، مصادیق حقوق بشر بررسی میشود که از جمله آنها میتوان به<br />حق حیات، حق آزادی و حق عدالتطلبی اشاره نمود و بعد به منابع حقوق اسلامی اشاره<br />میشود که قرآن، سنت، اجماع و عقل است. سپس با توجه به مبانی و منابعی که برای<br />حقوق بشر در اسلام بیان شده، دیدگاه کلی اسلام را در مورد حقوق بشر بیان میشود که<br />برای رنگ پوست، نژاد، ملیت و حتی زن و مرد بودن تفاوتی قائل نمیشود و همه انسانها<br />را در گوهر انسانیت و فضیلت یکسان میداند و در پایان مقاله نیز به مزایای حقوق بشر<br />که شامل: برهانپذیری، برخورداری از ضمانت اجرا، سازگاری و هماهنگی و تناسب و<br />دوام (ابزار سنجش) پرداخته شده است.<br /></span>دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssخانواده در غرب و مقایسه آن با اسلام12513622262FAJournal Article20170219<span class="fontstyle0">چکیـده<br /></span><span class="fontstyle1">خانواده طبیعی سالم عبارت از یک زن ومرد ازدواج کرده است که با فرزندان خود با هم<br />زندگی میکنند و به عنوان واحد شالودهای در حیات اجتماع است که در آن مناسبات<br />جسمی، روانی، اقتصادی، اخلاقی و غیره، به هم گره میخورد. به این دلیل که خانواده بین<br />والدین وفرزندان وبین نسلها پیوند برقرار میکند، اهمیت به سزایی در زندگی اجتماع<br />بشری دارد.<br />خانواده، واحدی اجتماعی با ابعاد گوناگون است که به دلیل اهمیت و جایگاه ویژهاش از<br />قدیم مورد توجه بوده است.<br />از یک سو، ارتباط و کنش متقابل خانواده با اجزا و نهادهای دیگر جامعه که موجب پویایی<br />و پیشرفت آن میشود و از سوی دیگر، دگرگونی و تغییر آن در طول اعصار و قرون<br />متمادی، ما را بر آن داشته که به مطالعه این واحد اجتماعی در غرب بپردازیم. پیشفرض<br />ما این است که خانواده در غرب فرو پاشیده است و پایههای آن متزلزل شده است.<br /></span>دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssرابطه دین و توسعه با تأکید بر آموزههای دینی13716022263FAJournal Article20170219<span class="fontstyle0">چکیـده<br /></span><span class="fontstyle1">بحث توسعه که گستردگی و اهمیت قابل ملاحظهای دارد، در دهههای اخیر مورد توجه<br />اندیشمندان حوزههای مختلف قرار گرفته است. توجه صاحبنظران رشتههای مختلف<br />به موضوع توسعه، زمینه مطالعات و پژوهشهای متفاوت و متناسب با این رشته را برای<br />رسیدن به توسعه و تفسیری از رشته خود با شرایط زمان واداشته است.<br />در این مقاله قصد داریم با ارائه تعاریفی از توسعه و دین، زمینههای ارتباط این دو بحث و<br />نقش آموزههای دینی بر اصل توسعه را بررسی نماییم و با بیان این دیدگاه که دین اسلام<br />کوشش دارد که حیات آدمیان را تدبیر کند و از طرفی دیگر، در دنیای جدید، پدیدههای<br />متنوعی ظهور کرده و میکند که هر کدام به سهم خود بر نحوه زیست و زندگی انسانها<br />تأثیر میگذارد؛ بنابراین، در این وضعیت برای یک جامعه دینی، مهمترین پرسش این<br />است که نسبت دین او با دنیای جدید چیست؟<br />مکتب اسلام بر توسعه جهانی تأکید دارد که به دست همه و برای همه باشد و تنها راه<br />رسیدن به این توسعه، انقلابی همگانی است که در سایه نیاز، در سطح جهانی تحقق<br />مییابد و به تحولی فراگیر و رشد و تکامل معنوی و عقلی میانجامد که ریشه رشد مادی<br />به صورت پایدار، همراه با تعامل و تعادل کامل و بدون ضرر رساندن به دیگران ـ نه تنها<br />انسانها، حتی به طبیعت پیرامون است. آموزههای اسلام و دیگر ادیان الهی در موارد<br />متعدد بر ابعاد توسعه جهانی و همگانی تأکید داشته و داعیهدار این نکته است که منجی<br />آخر نیز به مرز و محدوده جغرافیایی محدود نیست و مسئولیت برپایی نظام الهی را در<br />سطوح جهانی بر عهده دارد.<br /></span>دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssراهکارهای فردوسی در مواجهه با آسیبهای زمانه16117622264FAJournal Article20170219<span class="fontstyle0">چکیـده</span>
<span class="fontstyle1">نگاه به هویت ایرانی و اسلامی، دغدغههای بسیاری از اندیشمندان ملت بزرگ این سرزمین</span>
<span class="fontstyle1">میباشد. در این میان، حکیم بزرگ سخندان، ابوالقاسم فردوسی، اندیشمندی است که</span>
<span class="fontstyle1">پرچمدار تفکر ایرانی و اسلامی است؛ به عبارت دیگر، حلقه پیوند اندیشه ایران باستان و</span>
<span class="fontstyle1">ایران اسلامی به شمار میآید. وی در تلاش است که با شناخت مشکلات موجود در ایران</span>
<span class="fontstyle1">عصر خویش و با استفاده از تاریخ ایران گذشته و اعتقادهای اسلامی، راهحلهایی را ارائه</span>
<span class="fontstyle1">دهد. عناوینی مانند خردگرایی، رهبری، امنیت، عدالت و غیره از مواردی است که در این</span>
<span class="fontstyle1">نوشته از نگاه فردوسی به آن پرداخته میشود. در این مقاله، علاوه بر بیان دغدغه فردوسی</span>
<span class="fontstyle1">از مسائل مهم جامعه با استفاده از الگوی دو به دو به راههای خروج از آنها اشاره میشود.</span>
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssبررسی و نقد کتاب انقلاب ایران و بازتاب جهانی آن، اثر اسپوزیتو17718622265FAJournal Article20170219<span class="fontstyle0">در این نوشتار تلاش میشود که کتاب انقلاب ایران و بازتاب جهانی آن، اثر اسپوزیتو<br />و ترجمه آقای شانهچی مورد بررسی و نقد قرار گیرد.<br />بیگمان انقلاب ایران که گاه از آن به عنوان آخرین انقلاب قرن بیستم و حتی واپسین<br />انقلاب به مفهوم مصطلح و کلاسیک آن یاد میشود، رویدادی شگرف و واقعهای تاریخی و<br />بلکه تاریخساز در سلسله رخدادها و تحولات سیاسی و اجتماعی عصر ما محسوب میشود.<br />رویدادی که نه تنها در ایران به سرنگونی نظام سلطنتی چند هزار ساله انجامید و سر<br />منشأ تاریخ و تحولاتی تازه شد؛ بلکه در خارج از مرزهای این سرزمین نیز باعث بازتابها<br />و آثار متعدد و متنوعی شد.<br />مؤلف در مقدمه کتاب، از ابراز شگفتی همگان از نحوه وقوع انقلاب ایران و تلاشهای<br />صورت گرفته برای درک وضعیت پیچیده آن سخن میگوید و بیان میدارد که این تلاشها<br />معمولاً به سادهسازی این واقعیت پیچیده منجر شده است.<br />سه مکتب اصلی اندیشه برای درک و تبیین انقلاب ایران، توسط مؤلف تصویر شده که<br />عبارت است از:<br />.1نفوذ و قدرت رهبران مذهبی (م ّ لاها)؛<br />.2ناسیونالیسم ایرانی؛<br />.3جنگ نخبگان</span>دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش5شمار 11 - بهار 9120120320ssگزارشی ازکتاب«چهل حدیث»حضرت امام خمینی18719222266FAJournal Article20170219<span class="fontstyle0">قـدمــه</span>
<span class="fontstyle1">اربعین یا چهل حدیثنویسی، سنّتی است که از قدیم میان علماء رایج بوده و عنوان کتابهایی</span>
<span class="fontstyle1">است که </span><span class="fontstyle1" style="font-size: 12pt;">چهل حدیث </span><span class="fontstyle1">یا </span><span class="fontstyle1" style="font-size: 12pt;">چهل باب در حدیث </span><span class="fontstyle1">میباشند و ظاهراً تألیف آنها از قرن 4قمری بر</span>
<br /><span class="fontstyle1">اساس اعتقاد به حدیث معروف پیامبر(ص) شروع شده است که فرمود:<br /></span><span class="fontstyle1" style="font-size: 10pt;">هر کس از امت من 40حدیث که به کار دین او میآید، حفظ کند، روز قیامت<br />خداوند او را عالم محشور میگرداند (محمدی ری شهری، ،1381ص.)243<br /></span><span class="fontstyle1">علمای بسیاری به این امر اهتمام ورزیدهاند؛ اما کتاب </span><span class="fontstyle1" style="font-size: 12pt;">چهل حدیث </span><span class="fontstyle1">حضرت امام خمینی(ره)<br />یکی از گرانبهاترین کتبی است که در این زمینه تألیف شده و با توجه به مقام شامخ<br />علمی نویسندة آن، نکات ارزندهای به خواننده منتقل میشود</span>