عوامل بینشی و گرایشی پیشرفت فرهنگ از دیدگاه علامه طباطبایی

نوع مقاله : اجتماعی فرهنگی ارتباطی

نویسنده

دانشگاه

10.22081/fpq.2020.72054

چکیده

فرهنگ عبارت است از «معرفت مشترک مکتسب و لوازم آن» این تعریف معنای عامی است که احساس، عاطفه، گرایش، اعتقاد، عادات و آداب را شامل می‎شود و ارزش‎ها و نمادها و هنجارها و ساختارها و حتی عناصر مادی نیز تجلیات همین معرفت هستند.این فرهنگ دو لایه درونی و بیرونی دارد. در لایه بیرونی جهان بینی و ارزش‎ها و باورها و گرایش‎ها نقش برجسته دارند و در لایه بیرونی هم ساختارها و هنجارهای متاثر از آنها.کلیدی ترین نقطه در پیشرفت یا انحطاط فرهنگ، حوزه بینشی و معرفتی است و شناخت عوامل آن کمک شایانی در ارزیابی و تحلیل تغییرات بنیادین فرهنگ می‎کند. علامه طباطبایی و شاگردان ایشان بعنوان مفسر و فیلسوف اجتماعی تحلیل‎های عمیقی در این موضوع دارند و بررسی نظرات ایشان کمک زیادی به شناخت نظریات دینی و اسلامی در موضوع پیشرفت فرهنگ یا انحطاط آن می‎کند. در این مقاله به ذکر چند محور از عوامل بینشی و معرفتی که موجب پیشرفت فرهنگ از دیدگاه علامه و شاگردانشان می‎شود پرداخته خواهد شد.

کلیدواژه‌ها