2024-03-29T03:48:17Z
https://fpq.bou.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=4423
فصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش
1395
9
شماره 27 - پاییز 1395
بررسی ساختاری- مضمونی دلالتهای سیاسی سوره مائده
اکبر
محمدی
سوره مبارکه مائده بیانگر مبانی و اصول متعدد سیاسی است. حق حاکمیت الهی بر هستی، انحصار قانونگذاری خداوند را بیان میدارد و اطاعت از رسول و پذیرش ولایت الهی از جمله حقوقی است که مردم باید رعایت نمایند. در مقابل حاکم اسلامی نیز موظف است قوانین الهی را اجرا نموده و بر طبق عدالت رفتار نماید و نسبت به حق حیات شهروندان خویش حساس باشد. از سوی دیگر اصولی برای سیاست خارجی و سیاست داخلی دولت اسلامی در این سوره آمده است که میتوان به اصل وفای به عهد و اصل نفی سلطه در سیاست خارجی و اصل مهم برقراریِ نظم و امنیت در اجتماع از اصول مهم سیاست داخلی دولت اسلامی است که در سوره مائده به آنها تاکید شده است.
عدالت
سیاست خارجی
قانونگذاری
حاکمیت الهی
نفی سلطه
2016
12
21
5
30
https://fpq.bou.ac.ir/article_65052_f5c7ea3794da10065e2b76138ad1521e.pdf
فصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش
1395
9
شماره 27 - پاییز 1395
بررسی ساختاری ـ مضمونی دلالتهای سیاسی سوره مبارکه انفال
قاسم
احمدی
جنگ و صلح از مهمترین مباحث سیاسی است که در سوره مبارکه انفال بدان پرداخته شده است. اسلام جنگ و درگیری را اصل نمیداند، بلکه بنا بر ضرورت بدان روی میآورد. جهاد در اسلام نه برای تحمیل عقیده و اجباراکراه مردم به قبول اسلام، بلکه در راه خدا و برای تحقق ارزشهای انسانی و رفع موانع تعقل و اندیشه است. بررسی و مطالعه سورههای قرآن کریم خصوصا سوره مبارکه انفال نشان میدهد که اسلام صلح عزت مندانه را بر جنگ مقدم داشته است. البته در همین سوره جامعه اسلامی را به هوشیاری و هرگونه آمادگی دفاعی و نظامی در دوران صلح در برابر جبهه باطل فرا خوانده است.
جهاد
سلم
آمادگی نظامی
2016
12
21
31
62
https://fpq.bou.ac.ir/article_65053_23b0d7105a6e4020dec1e932b003ccf0.pdf
فصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش
1395
9
شماره 27 - پاییز 1395
بررسی مقایسهای دولت مطلوب در اندیشه آیت الله نائینی و امام خمینی(ره)
حمیدرضا
اسدی
تشکیل دولت و حکومت از ضرورتهای اولیه زندگی سیاسی و اجتماعی بشر بوده و ادیان الهی به خصوص اسلام به آن توجه داشته و علماء و اندیشمندان اسلامی در شکل و نوع دولتها دارای نظر بودند. مقاله حاضر در صدد بیان دیدگاه دولت مطلوب آیت الله نائینی و امام خمینی و مقایسه این دو میباشد.
دولت مطلوب آرمانی هر دو اندیشمند، حکومت معصوم7 و دولت مطلوب مقدور آیت الله نائینی «دولت مشروطه» و دولت مطلوب مقدور امام خمینی «جمهوری اسلامی» است. برای شناخت بهتر دولت مطلوب موردنظر این دو اندیشمند، ساختار و کارکرد یا کارویژه آن مورد بررسی قرار میگیرند.
در این مقاله بر این نکته تاکید خواهد شد که دولت مطلوب موردنظر این دو اندیشمند با توجه به مقتضیات زمانی و مکانی هم در بخش ساختار و هم کارکرد دارای اشتراکات و افتراقاتی هستند.
دولت
دولت مشروطه
دولت جمهوری اسلامی
2016
12
21
63
92
https://fpq.bou.ac.ir/article_65054_76a3bf3bdcba1dad5112114f890f9456.pdf
فصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش
1395
9
شماره 27 - پاییز 1395
نظامهای سیاسی در تفسیر سیاسی امام خمینی(ره)
محمد باقر
نقوی
حضرت امام خمینی(ره) رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامی حرکت انقلابی خود را با پشتوانه قرآن کریم به انجام رساندند و در این مسیر با توجه به تفاسیری سیاسی که از آیات الهی ارائه دادند، به این حرکت عظیم مشروعیتی الهی بخشیدند. بنابراین مسأله مقاله حاضر این است که امام خمینی(ره) در تفسیری که از قرآن ارائه دادهاند چگونه نظامهای سیاسی قرآنی را مطرح کردهاند؟ (مسأله). البته این امر منوط است به عرضه سوالات به تفسیر سیاسی امام خمینی(ره) و استخراج پاسخ مناسب که در این تحقیق با روش تیندر این امر صورت پذیرفته است (روش). گونه شناسی نظامهای قرآنی و تقسیم آنها به نظامهای حق و باطل و همچنین بیان کارویژههای مخصوص به هر کدام از این نوع نظامها از اهم نکات به دست آمده در این مقاله میباشد. از جمله مهمترین کارکردهای نظامهای سیاسی حقمحور میتوان به، دعوت مردم به توحید و قیام برای خداوند و برپایی عدالت در جامعه اشاره نمود و همچنین از جمله اصلیترین کارکردهای نظامهای باطل میتوان به ایجاد فساد در روی زمین اشاره کرد (یافتهها). از آنجایی که موضوع نظامهای سیاسی و کارکردهای آنها را میخواهیم به تفسیر سیاسی امام خمینی(ره) عرضه کرده و مسائل آن را استخراج کنیم بنابراین با در دست داشتن برخی پیش فرضها از جمله جامعیت و جاودانگی قرآن کریم و با هدف به تصویر کشیدن مرجعیت علمی آیات الهی، قدم در این مسیر نهادهایم (هدف).
امام خمینی(ره)
سیاست
تفسیر
تفسیر سیاسی
تفسیر سیاسی امام خمینی(ره)
2016
12
21
93
118
https://fpq.bou.ac.ir/article_65055_4472bc7178f0571da9f095c1eb2abc70.pdf
فصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش
1395
9
شماره 27 - پاییز 1395
جهانى شدن و امنیّت فرهنگی جمهورى اسلامى ایران
شهریار
نجف پور
جهانى شدن با رشد و گسترش تکنولوژى ارتباطات و اطلاعات، کشورها را در سطوح مختلف سیاسى، اقتصادى، اجتماعى، فرهنگى و امنیّتى، تحت تأثیر قرار داده است؛ این تأثیرات مىتواند به صورت، محدودیّتها و فرصتها ظاهر شود. پیامدها و تأثیرات آن بر امنیّت فرهنگی جمهورى اسلامى ایران نیز از یک سو مىتواند فرصتها و امکاناتى را نظیر افزایش آگاهىهاى عمومى، فراهم شدن امکان بهره برداری ازتجارب و دستاوردهای جهانی، معرفی و ترویج زبان فارسی و فرهنگ ایرانی - اسلامی باشد واز سوى دیگر با ایجاد محدودیّتها و چالشهاى امنیّتى در زمینه قومیّت،هویّت، ارزشها و با هدف همگنسازى و یکدست نمودن جهان از طریق جهانی کردن کالاهاى مصرفى و ارزشهای خاص فرهنگى، سعى دارد تا علاوه بر عالمگیر ساختن ارزشها و الگوهاى زندگى و رفتارى خود، همچنان سردمدار نظام الگوی خاص فرهنگی باشد.
جهانی شدن
امنیت
فرهنگ
فرصت
تهدید
2016
12
21
119
174
https://fpq.bou.ac.ir/article_65056_dc8a918e8f520a9f22463dce3ca1cf5e.pdf
فصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش
1395
9
شماره 27 - پاییز 1395
جایگاه عدالت در تمدنسازی از منظر فارابی، امام(ره) و مقام معظم رهبری
محمود
کارگر
حرکت جهان به سمت حکومت واحده براساس نوع تکوین تمدنها باعث شده است که هر تمدنی برای خود یک تئوری را ارائه بدهد تا بتواند بر تمدنها غلبه پیدا نماید. تفاوت در منشا شکلگیری تمدنها باعث تعاریف متعدد از تمدن شده است. تمدن اسلامی برای معرفی خود امروزه در قالب انقلاب اسلامی با شعار گسترش عدالت در جهان پرچمدار نهضت اسلامی شده است که در میان متفکران اسلامی، فارابی، امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری یک نگاه همگرا در جهت تولید فکر و اندیشه برای تمدنسازی دارند که بر اساس چارچوب نظری علل اربعه که در این نوشتار استفاده شده عدالت به عنوان عنصر و شاخصه اصلی تمدن اسلامی در اندیشه این سه متفکر اسلامی جریان دارد و مفاهیم دیگر مانند آزادی و امنیت و ... در کنار عدالت معنا پیدا مینمایند.
در علت مادی همه سازههای تمدنی و امکانات مادی به صورت عادلانه تقسیم و توزیع میشوند و سازمانها و نهادهای جامعه که علت صوری محسوب میشوند باید عادلانه و همسو با مبانی عدالت عمل نمایند و فاعلین تحقق تمدن نیز دارای صفت عدالت هستند و غایت تمدن نیز با رسیدن به عدالت، موجب سعادت و هدایت فرد و جامعه میشود. مساله این نوشتار جایگاه عدالت در تمدن سازی از منظر فارابی، امام(ره) و مقام معظم رهبری است که براساس علل اربعه به تفصیل آن میپردازیم.
تمدن سازی
عدالت
علل اربعه
فارابی
امام خمینی(ره)
مقام معظم رهبری
2016
12
21
149
174
https://fpq.bou.ac.ir/article_65057_489b4907fc0b464e22506aa67cc7e8f2.pdf
فصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش
1395
9
شماره 27 - پاییز 1395
وجوه تمایز و تشابه نقش ایران در مقایسه با کشورهای عربستان، قطر و ترکیه در تحولات سیاسی 2016-2011 مصر
محمد
لطفی
تحولات انقلابی در منطقة خاورمیانه و شمال آفریقا نقطه عطفی در تاریخ سیاسی این منطقه محسوب میشود. اهمیت این تحولات چنان است که حساسیت و توجه بسیاری از بازیگران منطقهای و فرا منطقهای را در پی داشته است. در این میان کشورهایی همچون ایران، ترکیه، عربستان و قطر بازیگران مهم منطقهای محسوب میشوند که هر کدام از آنها اهداف و منافع خاص خود را دارند.در این رساله در پاسخ به سؤال اصلی یعنینقش ایران در تحولات سیاسی 2016-2011 مصر در مقایسه با کشورهای عربستان، ترکیه و قطر مشخصشد که ایران در جهت تغییر ساختار سیاسی حکومت مصر و ایجاد ساختار حکومت مردمی و اسلامی ایفای نقش نمود، در حالیکه عربستان در ابتدا در پی حفظ ساختار نظام سیاسی موجود و سپس کنترل انقلاب برآمد و سیاستهای افراطی عربستان باعث انحراف در انقلاب مصر گردید. قطر و ترکیه نیز در پی تغییر حکومت و ایجاد ساختار جدید با گرایشات إخوانی بودند. ترکیه به طور خاص بدنبال حاکمیت إخوان با مدل اسلامی ترکیه بود.
انقلاب 2011 مصر
مطالعه مقایسهای سیاست خارجی
ایران
ترکیه
عربستان و قطر
2016
12
21
175
198
https://fpq.bou.ac.ir/article_65058_8f2a94121e7b94ff58158cd5f8cb5ee7.pdf