دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش6شماره 16- زمستان 9220131222ssرابطه امنیت و عدالت سیاسی در اسلام52622077FAJournal Article20170201چکیده
مقاله حاضر درصدد تبیین و بررسی ارتباط بین امنیت و عدالت سیاسی در اسلام است. امنیت از نیازهای ضروری و آغازین بشر است که با آفرینش او همراه بوده و پاسخگویی به نیازهای دیگر، در سایه هستی آن تحقق مییابد.همراه بودن نیاز به امنیت با آفرینش انسان و توجه شدید وی به این نیاز، آن را در ردیف نیازهای فطری بشر درآورده است. ارتباط بین امنیت و عدالت سیاسی سبب شکلگیری امنیت سیاسی برابر میشود که موضوع مقاله حاضر است. یکی از ابعاد امنیت، امنیت سیاسی است که با توجه به ارتباط آن با عدالت سیاسی، در این مقاله به امنیت سیاسی برابراشاره میشود. اسلام به امنیت سیاسی برابر معتقد است که اطمینان شهروندان به احقاق حقوقشان توسط دولت است. به عبارت دیگر، میتوان گفت که امنیت سیاسی برابر در سایه برابری در مقابل قانون است.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش6شماره 16- زمستان 9220131222ssرابطه آزادی و انتقاد سیاسی در حکومت اسلامی با تأکید بر اندیشه امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری275522269FAJournal Article20170220چکیده
موضوع مقاله حاضر، رابطه آزادی و انتقاد سیاسی در حکومت اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری است. فرضیه مطرح برگرفته از متون دینی و دیدگاههای امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب است و آن اینکه آزادی به عنوان اساسیترین مبنای انتقاد سیاسی، میتواند بستر مناسبی را برای ارائه نظرهای انتقادی در عرصه مسائل سیاسی فراهم کند. ابتدا با تعریفی از آزادی، انواع آزادیهای شناخته شده، از جمله آزادی سیاسی بیان شده و سپس آزادی در اسلام بررسی شده است. در ادامه، به رابطه آزادی و انتقاد سیاسی و جایگاه این مسئله در نظام ولایی و نیز مبانی آزادی سیاسی از دیدگاه امام خمینی و رهبر معظم انقلاب پرداخته شده است. در این مقاله، روش توصیفی تحلیلی برای انعکاس دیدگاهها به کار رفته است. نتیجه اینکه، آزادی انسان در اسلام، به ویژه در عرصه سیاسی به عنوان یکی از اساسیترین مبناهای انتقاد سیاسی احترام شده است و محدوده و گستره آن، شریعت و قانون است.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش6شماره 16- زمستان 9220131222ssشاخصهای حاکم و زمامدار در نظام سیاسی پیشرفته از دیدگاه امام خمینی(ره) و آیت اللهخامنه ای578822270FAJournal Article20170220چکیده
موضوع مقاله حاضر، شاخصهای حاکم و زمامدار در نظام سیاسی پیشرفته از دیدگاه امام خمینی(ره) و آیتالله خامنهای است. نظام سیاسی مبتنی بر ولایت فقیه، با رعایت شاخصهایی توسط ارکان و نهادهایش، نظام سیاسی پیشرفته تلقی خواهد شد. مهمترین و عالیترین نهاد در این نظام، رهبری ولیفقیه به عنوان حاکم و زمامدار است. اگر در نظامی، بالاترین مقام در رأس، شاخصهای برجسته و متعالی داشته باشد، بقیه نهادها را به صلاح و راه درست هدایت خواهد کرد. امام خمینی(ره) و آیتالله خامنهای، برای رهبر نظام سیاسی پیشرفته که همان ولیفقیه است، شاخصهای لازم و واجبی را برشمردهاند، از جمله «علم فقاهت و اجتهاد، صفت عدالت و تقوا، توان مدیریت». با وجود این شاخصها در فردی، وی شایسته رهبری و حکومت نظام سیاسی اسلامی است.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش6شماره 16- زمستان 9220131222ssنقش و جایگاه ولایت فقیه در مدیریت نظام جمهوری اسلامی ایران8911722078FAJournal Article20170201چکیده
موضوع مقاله حاضر، نقشوجایگاهولایتفقیهدر مدیریت نظامجمهوری اسلامی ایران است. با توجه به محوری بودن نقش رهبر، ابتدا به جایگاهولایتفقیهدرنظاماسلامی براساسموازینشرعمقدساسلام،باقرائتشیعی وبامبنای نظریهولایتفقیهامامخمینی(ره) پرداخته میشود.براساساعتقاداتشیعه،حکومتدردرجهاولمتعلق بهخداونداستوسپسبهبرگزیدگان منصوب خدا، یعنی پیامبرانالهی،حضرتمحمد(ص)،ائمهمعصومان(ع)ودرعصرغیبت،بهعامهفقهاوبهدلیلحفظنظم،بهمنتخبآنانبا عنوان «ولی فقیه» واگذارشدهاست. چنین ولی فقیهیباالهامازآموزههایاسلامی،مکتبتشیعومقاماجتهادومرجعیت،میتوانداعمالزشتحاکمان ظالم راافشاءوتخریبکند؛ همان گونه کهدرپیروزی انقلاباسلامی ایران،رهبری ولیفقیهتوانستباآگاهکردنوایجاداتحاددر بین مردم،انقلاب رابازحمتهایزیادوریختهشدنخونهزارانجوانمسلمانپاکبهپیروزیبرساند. همچنینولایتفقیهنقشمهندسی نظامومشروعیتبخشی به اصلنظامرا دارد؛به گونهای کهمشرعیتارکاننظامبهنصبوتنفیذاختیارهایاوبستگی دارد.ولیفقیهدرادارهجامعهاسلامی نیزنقش مهمی دارد، از جمله:توصیهبهتقوای الهی،خدمتگزاری صادقانهبهمردم،دشمنشناسی وراههای مقابلهباآن،شناختاسلاموارزشهایاسلامی وشناختآسیبهاینظاماسلامی وارائهراهکارهای عملی.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش6شماره 16- زمستان 9220131222ssنقش دیپلماسی نوین در افزایش همگرایی کشورهای اسلامی11914422079FAJournal Article20170201چکیده
موضوع مقاله حاضر، «نقش دیپلماسی نوین در افزایش همگرایی کشورهای اسلامی» است. پهنا و گستره دیپلماسی در جهان امروز آنچنان است که از آن به عنوان مهمترین ابزار سیاست خارجی یاد میشود و همه فعالیتهای روابط خارجی در زمینههای گوناگون سیاسی، اقتصادی، فرهنگی را در برمیگیرد. در نتیجه، دولتها در فعالیتهایی که انجام میدهندمیتوانند از انواع دیپلماسی بهره گیرند.
موضوع همگرایی در جهان اسلام و نیاز به اتحاد و اتفاق نظر میان مسلمانان از مهمترین ضرورتهای جوامع اسلامی در عصر حاضر است. حفظ منافع و امنیت کشورهای اسلامی در پناه یکپارچگی ملل و دولتهای آنها است و هویت اجتماعی-فرهنگی آنها ایجاب میکند که همه فرقهها و نحلهها دوشادوش یکدیگر برای حفظ کیان اسلام بپا خیزند.شرایط و مقتضیات زمان، اشتراک در اهداف دینی، انسانی، منافع اقتصادی و مصالح سیاسی، از مهمترین علل ایجاد کننده «همگرایی جهان اسلام» در زمان حاضر است. کشورهای اسلامی با اشتراک دردها و گرفتاریها، توانمندیها و نارساییها و دشمن مشترک میتوانند با طرح وحدت و کنارگذاشتن اختلافات، درصدد تحقق اهداف اسلامی انسانی خود برآیند.
با سیاستهای هماهنگ دشمنان اعتقادی-سیاسی و فرهنگی اسلام که در اقصی نقاط عالم و بهویژه با بهرهگیری از امکانات و ثروت خود مسلمانان مبارزه علیه آنان را رهبری میکنند، لزوم دستیابی به یک وحدت حقیقی که بتواند موضعی واحد و محکم، متشکل از قدرت کل جهان اسلام را سازمان دهد، ضروری است.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش6شماره 16- زمستان 9220131222ssنگاه جنبشهای اسلامی دهه اخیر مصر به اسلام و مدرنیته14517022080FAJournal Article20170201چکیده
موضوع این مقاله، «نگاه جنبشهای اسلامی دهه اخیر مصر به اسلام و مدرنیته» است. در واقع، جنبشهای سیاسی اسلامی در مصر، از زمان ورود غرب به دنیای اسلام شکل گرفته<sub></sub> است. ثمره تلاشهای افرادی، مانند سیدجمال اسدآبادی پرورش اندیشمندان اسلامگرا در مصر بود. تلاش جنبشهای پیشرو اسلامی در مصر، همچون اخوان المسلمین و غیره برای شناخت اسلام و مقابله با غرب و مدرنیته سیاسی در آراء و اندیشههایشان نمود پیدا کرده است. در سالهای اخیر نیز این جریانات میدان عمل را در اختیار داشته و توانستند افکار و آراء خود را به محک آزمایش بسپارند. این مقاله درصدد است تا با نگاهی به اندیشههای احزاب و جریانات سیاسی مصر، کارنامه اسلامگرایی در مصر را روشنتر کند. بر این اساس، با به کارگیری روش پرسشهای بنیادین گلن تیندر، اصلیترین گزارههای سیاسی مدرنیته، استخراج و به طور مستند نگاه سلبی یا ایجابی احزاب و جنبشهای مصر به آن گزارهها مشخص شده است.
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلامفصلنامه علمی تخصصی فرهنگ پژوهش6شماره 16- زمستان 9220131222ssتحولات اخیر خاورمیانه و فرصتهای محیط امنیتی ایران17120322081FAعباسمکرمینویسندهJournal Article20170201چکیده<br /> خاورمیانه، منطقه مهمی است که امنیت و ثبات در آن، از سویی ارتباط مستقیم و تنگاتنگی با نظام جهانی داشته و از سوی دیگر، محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران را تحت تأثیر مستقیم قرار میدهد؛از اینرو، بررسی تحولات اخیر در آن و نیز تأثیرات عوامل بیرونی بر آن، اهمیت و نقش بسزایی در بررسی محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران دارد. در مقاله حاضر سعی شده است تا با نگاهی به این تحولات- از فروپاشی شوروی تا انقلابهای عربی- فرصتهای به وجود آمده برای ارتقای محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران بررسی شود.<br />