چکیده
در پاسخ به این سؤال که چگونه دین اسلام در راستای گسترش علم به ایفای نقش پرداخته، به این نتیجه رسیدیم که آموزه‌های اسلام، روند جامعه را به مسیری سوق می‌دهد که تأییدکنندة علم‌آموزی و گسترش رو به رشد علم و عالمان باشد. در این اندیشه، وجه تمایز انسان با سایر موجودها، بهره‌مندی از نعمت شناخت و معرفت است. مفهوم علم در اندیشه اسلامی، دایرة وسیعی از انواع معرفت‌های حصولی، حضوری، تصور، تصدیق، کلی و جزئی را در بر می‌گیرد. آموزه‌های اسلامی، بدنة جامعه را از نظر اجتماعی و فرهنگی، تحت تأثیر قرار داده و افراد (نه تنها مؤمنان، بلکه کافران و مشرکان و حتی پیروان دیگر ادیان) از طرف خدای سبحان و اولیایش، بر خردمندی و به کارگیری عقل دعوت می‌شوند. همچنین انسان در قرآن به ژرف‌نگری در آثار خلقت و طبیعت فرا خوانده می‌شود و توصیه می‌شود به اینکه باید علوم را از هر منبعی که واجد آن باشد، اخذ نماید. برآیند چنین تفکری، انگیزة شناخت متقابل را در بین پیروان خود ایجاد می‌نماید، که نتیجة آن، گسترش رو به رشد مباحث علمی‌است.
)