بحث عامل وساخت یکی ازمباحث اساسی وتاثیرگذار در علوم اجتماعی است و همواره بین اندیشمندان اجتماعی و فلاسفه مطرح بوده است و در این میان تحلیل موضوع از منظر علمای اسلام راهی برای ارائه دیدگاه اسلامی در این خصوص به حساب می‌آید که با توجه به ذوابعاد بودن حضرت آیت الله جوادی آملی به یقین، شناختی در خور اهمیت از دیدگاه اسلامی را می‌تواند برای ما نمایان سازد. آنچه از بررسی آراء و اندیشههای علامه به دست آمد ناظر به رویکرد تلفیقی عامل و ساخت میباشد. ایشان در کنار تاثیرات ساخت بر کنشگران، متقابلا به آزادی عمل فرد و تاثیر وی بر ساختها نیز قائل هستند گرچه به نظر میرسد علامه به ساخت بیشتر از عامل توجه دارد ولی در برخی از موارد عامل را فائق بر ساخت میداند. با توجه به گستردگی آثار علامه، این تحقیق بیشتر بر آثار تفسیری ایشان تاکید دارد و از تحلیل محتوای کیفی بهره میبرد
)