مولفه‌های جامعه‌پذیری حجاب مطالعه موردی دانش‌آموزان دبیرستانی شهر قم

چکیده
حجاب قرآنی دارای ابعاد سه­گانه(پوششی، رفتاری و گفتاری) است که در مجموع می‌تواند پیامدها و آثار مهمی چون امنیت و آرامش فردی و اجتماعی را در پی داشته باشد. از آنجا که نوع رفتارهای انسانی بر نگرش­ها و دیدگاه­های آنهامبتنی است، بررسی نگرش دختران دبیرستانی و تحلیل فرایند شکل­گیری نگرش­ها و عوامل موثر بر آن، مسئولان فرهنگی کشور را جهت بسترسازی­های مناسب و آگاهی­بخشی و نهادینه کردن این هنجار اجتماعی یاری می­رساند.
سوال اصلی مقاله حاضر این است که عوامل اصلی تاثیرگذار بر هماهنگی یا ناهماهنگی نگرش دانش‌آموزان دختر دبیرستان­های قم با الگوی مطلوب درباره حجاب چیست؟درپاسخ به این سوال بنابر نظر محققان اجتماعی، خانواده، مدرسه، دوستان و رسانه را از نهادهای موثر در جامعه­پذیری افراد و پذیرش ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی تلقی شده و فرضیه‌های مختلفی مطرح گردید که متغیرهای مستقل آنهاشامل: پوشش مادر، اهتمام والدین به نحوه پوشش دختران، هماهنگی والدین در نوع پوشش دختران، پوشش دوستان، پوشش دبیران مدرسه، محتوای کتب درسی در ارتباط با حجاب، و نحوه ارتباط و تعامل دبیران و مسئولین مدرسه با دانش‌آموزان در رابطه با حجاب آنها، میزان و نوع استفاده رسانه‌ای (تلویزیون، اینترنت، ماهواره)می‌باشد.جمع­آوری اطلاعات مورد نیاز، صرف نظر از ادبیات و مبانی نظری تحقیق که به روش کتابخانه­ای و با استفاده از آثار و تحقیقات مشابه در این زمینه بوده است عمدتا به روش میدانی و با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفته فرضیه­های تحقیق با استفاده از فنون آماری و بر اساس پرسشنامه طراحی شده و نرم افزارspss16مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و بر اساس نتایج به دست آمده بیش از 60 درصد دانش‌آموزان به حجاب نگرش مثبت دارند و نگرش دانش‌آموزان به حجاب با نگرش مطلوب دینی تفاوت زیادی ندارد. در بین فرضیات مطرح شده، پوشش مادر، اهتمام والدین به پوشش دختران، تقید دبیران به حجاب، میزان ترغیب محتوای کتب درسی رابطه مستقیم و مثبت وجود دارد. استفاده از ماهواره رابطه مستقیم و منفی با نگرش مثبت به حجاب دارد.دو متغیر پوشش دوستان و استفاده از اینترنت رابطه معنادار با نگرش به حجاب دختران ندارند.