بررسی سیره امام علی(ع) به‌عنوان جانشین و خلیفه معصوم پیامبر اکرم(ص)و امام اول شیعیان در موضوعات مختلف، ضروری، مهم و مفید است. یکی از موضوعات مهم اجتماعی و حتی سیاسی، شیوه برخورد آن حضرت با اقلیت‌های دینی و غیرمسلمانانی است که در سایه حکومت اسلامی زندگی می‌کردند. این بررسی ازآن‌جهت حائز اهمیت است که امروزه با توجه به وجود غیرمسلمانان در جوامع اسلامی و کم‌رنگ شدن مرزهای جغرافیایی و همزیستی پیروان ادیان با یکدیگر، می‌تواند الگوساز و درس آفرین باشد. حضرت علی(ع) بر پایه مبانی حیات‌بخش قرآنی و تأسی به سیره پیامبر اکرم(ص)، شیوه‌ای سراسر احترام‌آمیز، منصفانه، انسانی و متکی به عدالت اجتماعی در برخورد با پیروان ادیان دیگر در پیش گرفت. هدف این تحقیق با مراجعه به منابع تاریخی و روایی، استخراج اصول حاکم بر نحوه تعامل علی(ع) با اقلیت‌های دینی جامعه اسلامی صدر اسلام و بیان نمونه‌های تاریخی و دسته‌بندی آن‌ها، جهت بهره‌گیری و الگو ساختن آن‌ها است.
)