چالش‌های امنیتی و نظامی در دولت اسلامی و راه‌کارهای برون‌رفت از آن

نوع مقاله : سیاسی

نویسنده

دانشگاه

10.22081/fpq.2020.69888

چکیده

امنیت به معنای تأمین آرامش و طمأنینه لازم توسط حاکمیت یک کشور برای شهروندان قلمرو خویش می‌باشد که ابعاد مختلفی دارد. تهدید، نتیجه نبود امنیت است و هر عاملی که بتواند باعث بروز حادثه‌ای خطرناک شود، تهدید امنیتی محسوب می‌شود. تهدیدهای امنیت ملی به تهدیدهای سخت، نیمه سخت و نرم تقسیم‌شده است. طبقه‌بندی تهدیدها، بیشتر در تبیین راهبرد جنگ نرم غرب در مقابله با نظام جمهوری اسلامی بر اساس ضرورت‌های کشور ساخته‌شده است. بیشتر کارشناسان نظامی، امنیتی و فرهنگی دهه اول انقلاب اسلامی را دهه تهدیدهای امنیتی (نیمه سخت) و نظامی (سخت) و آغاز دهه سوم را هم‌زمان با دهه شکل‌گیری تهدیدهای فرهنگی - اجتماعی (تهدیدهای نرم) معرفی می‌کنند.
در چالش‌های امنیتی – نظامی، تهدیدهای امنیت ملی سخت به این معنا که برخورد فیزیکی از بیرون با نظام سیاسی صورت گیرد کـه با حمله نظامی، بمب‌گذاری و گروگان‌گیری محقق می‌شود. دولت اسلامی راهکاری که برای این نوع تهدید ارائه می‌دهد، تشکیل همکاری پویا و پایدار بین‌المللی در راستای مقابله با تروریسم جهانی است. دومین چالش امنیتی، تـهدید نرم است که با ایجاد تغییرات در نظام ارزش‌های اجتماعی، روحیه ملی و حتی گاهی هویت ملی به‌منظور تغییر در ساختار سیاسی صورت می‌گیرد. تهدید نرم مستقیماً مـتوجه سـاختار سیاسی نیست،‌ ولی تغییراتی را در نـظام ارزش‌های اجـتماعی و روحیه و منش ملی ایجاد می‌کند. وظیفه دولت اسلامی برای مقابله‌ی با این نوع چالش، راهکار مقاومت در عرصه‌های نظامی، اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، فناوری، دیپلماسی و همچنین مقابله‌به‌مثل و تشکیل نهاد موازی برای جلوگیری از این نوع تهدید است. در اصل مقابله‌به‌مثل در دولت اسلامی باید موارد مصلحت عمومی، عزت، استقلال دولت اسلامی و همچنین آمادگی و قدرت دفاعی را مدنظر قرار داد.

کلیدواژه‌ها