بررسی عرصه‌ها و حوزه‌ها و وظایف حوزه، روحانیت و دولت در تربیت سیاسی از دیدگاه شهید صدر

تربیت سیاسی، عنصری مهم در پویایی جامعه و عاملی مهم برای کنش گری مثبت افراد، مجریان و تئوریزه کنندگانی است که باید از جایگاه خود برای عمل به وظیفه عمل کنند. عرصه‌ها و مجریان تربیت سیاسی دو محور موردبحث در این مقاله هستند که از منظر شهید سید محمدباقر صدر بررسی‌شده است. ازآنجایی‌که عرصه و حوزه‌های تربیت سیاسی چندان روشن نیست و بازتعریف نشده است بنابراین در این بخش دو عنصر مرجعیت صالحه و ایجاد حزب به‌عنوان محورهای مهم و کلیدی موردبررسی قرارگرفته‌اند. در بخش مربوط به نهادهای متولی تربیت سیاسی، شهید صدر حوزه و روحانیت را با رویکرد دنیا نگری و تکلیف گرایی و علم‌آموزی هدفمند، مسئول هدایت سیاسی جامعه تلقی می‌کند که وظیفه‌دارند برخلاف آنچه استعمار می‌خواهد، مدیریت سیاسی جامعه را بر اساس آموزه‌های دینی اجرا کنند. وی با تأکید بر این مطلب که دولت، مظهر و نشانه والای وحدت سیاسی در میان جامعه انسانی است، تلاش برای جامعه‌پذیری سیاسی و مشارکت سیاسی را از وظایف دولت برمی‌شمارد که این هر دو از وظایف دولت در امر تربیت سیاسی محسوب می‌شوند. روش این تحقیق بر اساس دو علت از مجموعه علل اربعه - علت صوری و علت فاعلی - است که به ترتیب عرصه‌های تربیت سیاسی و کار ویژه حوزه و روحانیت و دولت را در تربیت سیاسی بررسی می‌کند. حوزه و روحانیت ازآن‌جهت که تبلیغ اسلام باید همه عرصه‌های زندگی - ازجمله سیاست - را در برگیرد و دولت از جهتی که استحقاق سیاسی و مدیریت عالی سیاسی اسلام را دارا است، در تربیت سیاسی جامعه نقش ویژه‌ای دارند.