بررسی انتقادی رابطۀ علم و دین در وضعیت پست ‎مدرن

نوع مقاله : فلسفی کلامی

نویسنده

دانشگاه

10.22081/fpq.2021.72099

چکیده

یکی از مسائل مهم فلسفة دین، رابطة علم و دین می‎باشد که در همة زمان ها، مورد توجه فیلسوفان دین بوده است اما در دورة مدرنیته به دلایلی به آن توجه بیشتری شد. بتدریج و با گذشت اندک زمانی، انسان مدرن نقص‎هایی را در آرمان‎های مدرنیته احساس کرد و شروع به بازخوانی دوبارة آن نمود که این امر باعث پدید آمدن وضعیت پست مدرن شد. حال سؤال اصلی این است که رابطة علم و دین در وضعیت پست مدرن، چگونه تحلیل می‎شود و بر اساس دیدگاه متفکرین اسلامی بخصوص آیت الله جوادی آملی چه انتقادهایی بر آن وارد است؟این مسئله موضو ع اصلی این پژوهش می‎باشد. روش این تحقیق، روش توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای – اسنادی می‎باشد. بر اساس یافته‎های تحقیق اشکالاتی چند بر اصول و مبانی پست مدرنیسم وارد شده از جمله اینکه در هستی شناسی به اثبات حقیقت عینی و در باب معرفت به نقد نسبیت گرایی پرداخته‎ایم و در پایان هم به تلقی پست مدرنیست‎ها از علم و دین انتقاداتی وارد شد و بر اساس آن رابطة علم و دین مورد ارزیابی قرار گرفت. رابطة علم و دین در وضعیت پست مدرن، خروج از وضعیت تعارض در آغاز مدرنیته است که همراه با قبول نوعی هرج و مرج گرایی و از بین رفتن مرز بین علم و خرافه و تلقی دین شخصی و انفسی است؛ که به هیچ عنوان نمی‎تواند مورد پذیرش یک فیلسوف مسلمان باشد.در اینجا نشان دادیم که چه تصور صحیحی میتوان از علم و دین داشت و با این تصور،علم و عقل را خارج از دین ندانسته بلکه آنها را از منابع دین دانستیم.و لذا امکان هرگونه رابطة تعارض بین علم و دین از اساس منتفی می‎شود در عین حال به دامن هرج و مرج گرایی هم نخواهیم افتاد.

کلیدواژه‌ها