بررسی کارکردهای مشارکت اجتماعی در منابع اسلامی

نوع مقاله : اجتماعی فرهنگی ارتباطی

نویسنده

دانشگاه

10.22081/fpq.2023.74669

چکیده

مشارکت اجتماعی را می‌توان کنش‎آگاهانه، داوطلبانه، جمعی و کم‌وبیش سازمان‌یافته‌ی افراد و گروه‌ها در جهت اهداف، نیازها و منافع جمعی تعریف نمود. مشارکت اجتماعی در منابع اسلامی، رابطه‌ای تعریف می‌شود که در پنج ساحت به‌طور همگام با یکدیگر حضور دارد: ساحت ساختار (انسجام)، ساحت عملی (همکاری)، ساحت ذهنی (مشورت و هم‌فکری)، ساحت تکلیفی (مسئولیت همگانی) و ساحت احساسی (مهرورزی اجتماعی). این رابطه در پنج حوزه‌ی اجتماعی قابل‌طرح است: سیاسی، نخبگانی، فرهنگی، اقتصادی و خانواده. از این منظر، در پژوهش حاضر پنج حوزه‌ی کارکردی برای مشارکت اجتماعی تبیین شده است. مشارکت در حوزه‌ی سیاسی در محورهای انقلاب سیاسی، امنیت مردم‌پایه و تسهیل در حکمرانی، مشارکت در حوزه‌ی نخبگانی در دو محور گردش نخبگانی و حکمرانی نخبگانی، مشارکت در حوزه‌ی فرهنگی در سه محور هویت فرهنگی، فراغت‌گزینی و سبک زندگی و هنجارها و ارزش‌ها، مشارکت در حوزه‌ی اقتصادی در دو محور تنظیم روابط مبادله و توسعه تجارت و مشارکت در حوزه‌ی خانواده در پنج محور تشکیل، تحکیم، توسعه، تعالی و تأمین خانواده مطرح است.

کلیدواژه‌ها