خواجه‌ نصیرالدین طوسی و نقش او در سقوط بغداد

نوع مقاله : تاریخی اسلامی

نویسنده

دانشگاه باقرالعلوم(ع)

10.22081/fpq.2024.77033

چکیده

خواجه ‌نصیرالدین طوسی یکی از شخصیت‌های بزرگ اسلام است که جامع تمام علوم اعم از عقلی و نقلی بوده است و به اعتراف عالمان شیعه و سنی، او فیلسوف، فقیه، حکیم و منجم بزرگی بوده است و هیچ‌کسی نتوانسته از جایگاه علمی و اجتماعی ایشان چشم‌پوشی کند. خدمتی که خواجه به علم و مذهب کرد و با ساختن رصدخانه مراغه بار دیگر گردش علمی را به راه انداخت و خدمتی که او به حفظ جان و مال عالمان و مسلمانان کرد، بر همگان آشکار است؛ حتی عالمان طراز اول اهل سنت مثل ابن ابی‌الحدید معتزلی را از مرگ نجات داد. برخی از متعصبان اهل سنت مثل ابن‌تیمیه و ابن‌قیم و دیگران به خاطر حسادت، اتهام‌های بی‌اساسی را وارد کردند تا خواجه را زیر سؤال ببرند؛ اتهام‌هایی از قبیل اینکه خواجه نصیر مرتکب فحشا می‌شد و واجب‌ها را ترک می‌کرد که این اتهام‌ها با شخصیت علمی و اخلاقی خواجه نصیر سازگاری ندارد، شخصیتی که هم مورخان و عالمان رجال شیعه و هم رجالیان و مورخان اهل سنت به تمجید و تعریف او پرداخته‌اند.
این‌که خواجه نصیر در قتل خلیفه عباسی نقش داشته است و با کمک مشرکان، مسلمانان را از بین برده است، اتهامی پوچ و بی‌اساس است و در تاریخ هیچ اثری وجود ندارد؛ چون هلاکو یک کشورگشا بود همچون چنگیز و تیمور و قصد او کشورگشایی بود که به ایران رسیده بود و طبعاً به عراق هم می‌رفت و تنها نقشی که خواجه در واقعه بغداد دارد این بود که وقتی هلاکو بغداد را فتح کرد و خواست خلیفه را بکشد چون مغول‌ها به نجوم اهمیت می‌دادند و گفتند اگر خلیفه را بکشی دنیا خراب می‌شود و از این حرف‌ها که هلاکو ترسید و به خواجه مراجعه کرد چون منجم بود و خواجه گفت: ازنظر علم نجوم هیچ اتفاقی نمی‌افتد.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار