خوانشی فلسفی از تأثیر ماده بر نفس در روایات کافی

نوع مقاله : فلسفی کلامی

نویسنده

دانشگاه

10.22081/fpq.2021.72486

چکیده

در اندیشه ی صدرایی میزان بهره مندی نفس از کشف و شهود، رابطه‌ی مستقیمی با تجرد نفس از ماده دارد و هر قدر نفس خود را از تعلق مادی برهاند حقایق، آسانتر بر او مکشوف خواهد شد و هرگاه نفس به امری خارج از ذات خویش مشغول گردد همت او به مدرک اعلا نرسیده و از لذت روحانی بی‌خبر خواهد ماند لذا شناخت آثار مادیات بر نفس با توجه به مبانی فلسفی در حکمت متعالیه و روایات ائمه معصومین: می‌تواند در افزایش همت آدمی در قطع تعلق نفس به مادیات و نحوه‌ی مواجهه با امور مادی، مؤثر واقع گردد و با آگاهی و فهم عمیق، عوامل و موانعی را که در مسیر تکامل خویش با آن مواجه است بازشناسی نموده و از گرفتاری در آنها خود را باز دارد. در نگاه فلسفی ملاصدرا در اثر تعلق به دنیا یک نوع ویژه‌ای از حرکات فکری در نفس حاصل می‎گردد که ازجمله اینها می‌توان به زیاده‌روی، کوتاهی، کجروی، آشفتگی، سرگشتگی و شتاب اشاره نمود و در مقابل آن تعلق به امور دین و آخرت منجر به ایجاد اطمینان و آرامش و استواری و پایداری در نفس می‎گردد و تأثیرپذیری نفس از امور دنیائی تا زمانی که در نفس به واسطه‌ی امور ارادی مانند ریاضت و یا امورغیرارادی مانند خواب یا بیماری و عدم توجه به امور ظاهری، انقطاع از دنیا حاصل نشود ادامه خواهد داشت. در این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی می‌باشد به خوانشی فلسفی در اندیشه‌ی صدرایی از این تأثیرات پرداخته شده است.
 

کلیدواژه‌ها